اسلام دینی بزرگ و همه‌جانبه است و برای تمام مسائل فردی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و… برنامه دارد و احکامی را وضع کرده است. یکی از احکام و دستورات اسلام در حوزه فردی و اجتماعی و فرهنگی، احکام پوشش و حجاب زنان و مردان است.
پوششی که در ادیان و مذاهب و در کتاب آسمانی ما قرآن امده است، نوعی از پوشش است برای حفظ کرامت انسانی، حفظ صفات انسانی و مصون ماندن از هوا و هوس و… و به طور کلی یک پوشش برای سعادت زندگی فردی و اجتماعی است، پوششی که در عین داشتن خصوصیات مورد نیاز یک پوشش، پوششی تعالی بخش و کامل باشد.
هدف اسلام از بیان نوع پوشش زنان و مردان، ارائه یک پوشش مناسب برای سعادت دنیوی و اخروی است. در این زمینه به پای صحبت یک از دوستان نشستیم و از ایشان سوالاتی پرسیدیم که در ادامه می‌خوانید:
– در قرآن و اسلام حجاب چگونه تعریف شده؟
در اسلام حجاب گفته شده و روی آن هم تاکید شده، ولی در اسلام از چادر به‌عنوان حجاب نام برده نشده. چادر لباس ملی ایرانیان است و به قول شهید مطهری کامل‌ترین حجاب است. حجاب در اسلام یعنی لباسی که کاملا برجستگی‌های بدن را حفظ کند و در متن قرآن هم روی حجاب زنان تاکید شده و زن باید تا جایی که گردنبند قرار می‌گیرد، جایی که خلخال به پا می‌افتد و دست‌ها را تا جایی که دستبند قرار می‌گیرد و مو را کاملا بپوشاند. اگر زنی در اتاق خلوت در حال نماز باشد و یک تار مویش به عمد از چادر بیرون باشد، نمازش باطل است. پس می‌بینید که در اسلام تا چه حد بر حجاب تاکید شده. حجاب برای زنان تکلیف است و از مقررات اسلام هم باید مثل همه قوانین تبعیت شود. گردی صورت اگر بدون زینت باشد و یا دست‌ها از مچ به پایین می‌تواند بدون پوشش باشد. زنان و دختران نمی‌توانند جامعه را به آتش بکشند و جوانان را تحریک کنند. این لباس‌های چسبان و شبیه لباس خواب که خانم‌ها باید در خانه جلوی همسرشان بپوشند، ولی الان در خیابان می‌پوشند، جوانان را تحریک می‌کنند، ولی چون آنها را ارضا نمی‌کنند، جوانان دست به کارهای خطرناک می‌زنند و عکس‌العمل خطرناک نشان می‌دهند. این فحاشی‌ها، چاقوکشی‌ها، آزار و اذیت و جنایت همه از این موضوعات نشئت می‌گیرند. جوانان با این کارها می‌خواهند انتقام بگیرند و این خیلی بد و خطرناک است. نیروی انتظامی گزارش‌های زیادی از پیداکردن دختران در چاه‌های کرج و شهریار و… می‌دهد. این نشان می‌دهد که حجاب چقدر می‌تواند در جامعه موثر باشد و بدحجابی چه عواقبی دارد.
البته من خودم طرفدار چادرهای ایرانی هستم و واقعا این چادرهای ایرانی که هم چادرند و هم آستین دارند، خیلی بهتر از چادرهای دیگرند. به نظر من چادرهایی که آستین ندارند، واقعا به زنان ظلم است. در آن چادرها زنان مجبورند با یک دست جلوی چادر را بگیرند و با دست دیگر صورتشان را بپوشانند، ولی با این چادرهایی که آستین دارند و جلویشان بسته است، خیلی بهتر و راحت‌تر می‌توانند در جامعه باشند. مثلا خانم خود من هم از همین چادرهای آستین‌دار استفاده می‌کند و به نظر من خیلی بهتر است.
– در اسلام برای بدحجابی مجازاتی هم در نظر گرفته شده؟
بله، در فصل ۱۸ قانون جرایم در مورد بدحجابی مجازات در نظر گرفته شده. این مجازات را فقها از احادیث بیرون کشیده‌اند. مثلا در قانون آمده هر وقت زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نباشد با هم روابط نامشروع بدون زنا (بوسیدن و…) داشته باشند، به ۹۹ ضربه شلاق محکوم می‌شوند.
و یا هر کسی علنا در مکان‌های عمومی و معابر به عمل حرام مشغول شود، علاوه بر کیفر عمل، از ۱۰ روز تا دو ماه و یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.
زنانی که بدون حجاب شرعی در اماکن عمومی ظاهر شوند، از ۱۰ روز تا دو ماه به حبس و از ۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند.
از این دست قوانین خیلی زیاد است. حتی اگر سینماچی عکس‌هایی که به در و دیوار سینما می‌زند، به منظور تحریک جامعه باشد، او هم باید مثل خود کسی که بدحجابی می‌کند، مجازات شود.
– مجازات افرادی که به‌طور غیرمستقیم در این بدحجابی مقصرند، چیست؟
این مجازات‌ها بستگی به نظر قاضی هم دارد. نیروی انتظامی به دادگاه و قاضی گزارش می‌دهد. بقیه برمی‌گردد به نظر قاضی، قاضی کسی است که می‌تواند تشخیص نهایی را بدهد که فرد مقصر است یا فریب خورده.
– آیا در قوانین کشور قانونی درباره حجاب سراغ دارید؟
اگر شما متن دقیق قانون را می‌خواهید، باید من اول قانون حجاب را مطالعه کنم، بعد صحبت کنم، ولی اگر از نظر کلی در قانون می‌پرسید، باید بگویم که حجاب از اول انقلاب یکی از مهم‌ترین چالش‌های فرهنگی، اجتماعی بوده و نوع پوشش افراد از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی از مسائل مهم بوده. تا آنجایی که من حضور ذهن دارم، در مجلس هفتم، کمیسیون فرهنگی یک سری اقداماتی در مورد تعیین پوشش برتر انجام داد. و قانون نوع حجاب آن موقع در مجلس به تصویب رسید. چیزی که مسلم است، حجاب کامل و برتر از منظر اسلام چادر است. ولی به لحاظ اجتماعی با توجه به تجربیاتی که در این سه دهه داشتیم، باید اذعان کرد که معنی حجاب در قانون، پوشاندن سر، قرص پیشانی، دست‌ها تا مچ و پاها و همچنین آزاد و راحت بودن لباس است. به طوری که این لباس محرک جنس مخالف نباشد.
– برای این قانون الگویی هم وجود داشته؟
نه، متاسفانه با تمام تلاش‌هایی هم که در این زمینه انجام شده، ما نتوانستیم یک الگوی کارآمد را به صورت عملی در جامعه رواج دهیم. الگویی که مورد استقبال جوانان که ۷۰ درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهد قرار گیرد، نداریم و در این زمینه باید کار بیشتری انجام شود. همه ما خوب می‌دانیم که کشورهای غربی و شرکت‌های چندملیتی تلاش می‌کنند الگوهای بومی و سنتی ما را از بین ببرند و خرده‌فرهنگ‌های ما را هدف قرار دهند و از نوع پوشش افراد جامعه ما مخصوصا جنس مونث استفاده ابزاری کنند تا به اهداف اقتصادی – سیاسی خود برسند.
– گشت‌های ارشاد نیروی انتظامی طبق چه قانونی فعالیت می‌کنند؟
مجلس هفتم در مورد حجاب، قانون را تصویب کرده، ولی قانون کلی است و برای مصادیق آن ما نیاز به آیین‌نامه‌های اجرایی داریم که در اکثر ادارات و سازمان‌ها این آیین‌نامه‌ها تدوین شده. نیروی انتظامی هم آیین‌نامه‌های اجرایی را دارد و حتما از آنها پیروی می‌کند. اصلا مجلس نمی‌تواند به موارد جزئی اجرایی ورود کند. این طبیعی است که مجلس در مورد مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه حساس باشد و قانون لازم را برای بهترشدن وضعیت جامعه به تصویب برساند و این قانون باید ملاک عمل باشد، ولی مشکل در تفسیر قانون است. قانون وقتی قرار است به اجرا دربیاید، باید برای آن آیین‌نامه اجرایی نوشته شود و همین‌جاست که تفسیرهای متفاوتی از قانون دیده می‌شود.
به نظر من باید از افراط و تفریط جلوگیری شود و ضمن تاکید بر حفظ شئونات اسلامی باید به حریم شخصی و خصوصی افراد هم احترام گذاشت.
– طرح جدید نیروی انتظامی با نظر شما منطبق است؟
نیروی انتظامی باید به فکر تهیه و تنظیم راهکارهایی باشد که فرهنگ عمومی را در این زمینه بالا ببرد و ارزش‌ها و سنت‌ها را در ذهن افراد پررنگ کند. این کار هم به نظر من یک کار زمان‌بر است و تدریجی باید انجام شود و این تغییرات در درازمدت صورت بگیرد. با اقدامات دفعی و این قبیل کارها نمی‌توان جواب گرفت و این حرکات در درازمدت پاسخ نمی‌دهد.
– شما از حریم شخصی افراد گفتید، اگر کسانی احساس کنند که به حریم خصوصی آنها بی‌احترامی شده، چه باید بکنند؟
ببینید در اسلام سه حق بسیار مهم وجود دارد، حق‌الله، حق‌الناس و حق‌النفس. بحث حق‌الله که جای خود دارد و کسی نباید از آن تخطی کند. در مورد حق‌الناس و حق‌النفس هم هر دو در اسلام محترم‌اند و نباید به خاطر حق‌الناس، حق‌النفس را زیر پا گذاشت و یا برعکس. هر فردی هم که احساس می‌کند در حق او، حریم شخصی‌اش و حقوق شهروندی‌اش بی‌توجهی شده، می‌تواند به سازمان‌های ذیربط شکایت کند تا به مشکلش رسیدگی شود.
– این سازمان‌های ذیربط کدام سازمان‌ها هستند؟
معاونت بازرسی خود نیروی انتظامی با شماره تلفن ۱۹۷ و همین‌طور در مجلس کمیسیون اصل ۹۰ که در این مراکز، مراجع به مشکلات و مسائل شهروندان رسیدگی خواهند کرد.
منبع: مرکزمشاوره ستاره ایرانیان