افسردگی، انواع افسردگی را بشناسید

افسردگی، انواع افسردگی را بشناسید

افسردگی یک نوع اختلال خلقی است و غم و ناراحتی ایجاد می کند که باعث آزار و اذیت فرد می شود.

افرادی که به بیماری افسردگی دچار می شوند معمولا انرژی آن ها کاهش می یابد و لذت و علاقه خود را از دست می دهند، تمرکز آن ها بر روی مسائل کاهش یافته و بیشتر احساس گناه می کنند و به مرگ و خودکشی فکر می کنند.

افسردگی باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود تا با استفاده از دارو و جلسات روان درمانی و مشاوره روانشناسی و یا با تغییر سبک زندگی اثرات افسردگی کاهش یابد و درمان شود.

اما اگر به علائم افسردگی توجه نشود ممکن است فرد به خودکشی فکر کند و عملکرد فردی او دچار اختلال شود.

افسردگی شامل اختلالات گوناگونی می شود و توجه به نشانه ها و درمان آن بسیار اهمیت دارد.

     در این مقاله انواع افسردگی و اثرات آن را مورد بررسی قرار می دهیم.

اختلالات افسردگی

افسردگی یک نوع اختلال خلقی می باشد که در بین افراد جامعه بسیار شایع است، افسردگی باعث می شود که فکر و نگرش فرد در مورد خودش، دیگران و دنیا دچار تغییراتی شود.

اتفاقات ناگوار و اشتباهاتی که در گذشته انجام داده است ذهن او را درگیر می کند و به صورت نشخوار های فکری به سراغ ذهنش می آید و فرد نسبت به زندگی احساس ناامیدی کرده و بدبین می شود.

نشخوارهای فکری باعث می شوند که فرد افسرده در زندگی خود احساس شادی نکند و نسبت به چیزهایی که قبلا برایش هیجان انگیز بوده است حسی ندارد و برای او لذتی نخواهد داشت.

انواع افسردگی

افسردگی اساسی یا عمده

یکی از شایع ترین اختلالات روانی اختلال افسردگی اساسی می باشد که به آن ماژور نیز می گویند، این افسردگی با علائم زیادی همراه است که در زیر به آن ها اشاره شده است.

• احساس ناامیدی و پوچی و غم در اکثر روزها
• کم شدن انگیزه و کاهش علاقه و لذت از انجام کارهای روزانه
• باعث کاهش یا افزایش اشتها می شود و ممکن است کاهش و یا افزایش وزن را در پی داشته باشد.
• کم خوابی یا خواب زیاد
• خستگی و کسالت و کاهش انرژی
• احساس گناه و بی ارزش بودن و کاهش اعتماد به نفس
• کم شدن قدرت تمرکز و کاهش توانایی تصمیم گرفتن
• فکر کردن زیاد در مورد مرگ و خودکشی
• کاهش برقراری روابط با دیگران
• افت تحصیلی و شغلی
• نگاه منفی به آینده

این اختلال ناتوان کننده است و بر روی زندگی فرد تاثیر منفی می گذارد و باعث می شود فرد فعالیت های عادی اش را نتواند انجام دهد.

افسردگی مالیخولیایی نشانه هایش مانند افسردگی اساسی می باشد و روش های تشخیص آن ها یکی است.

 افسرده خویی

افسردگی خویی یک حالتی از انواع افسردگی مزمن است و ممکن است فرد حالت و خلق و خوی خود را عادی تلقی کند و اطرافیان ممکن است متوجه بیماری نشوند چون کم کم و بی سروصدا نمود پیدا می کند.

افسردگی خوی ممکن است به ظور کامل زندگی فرد را مختل نکند اما باعث می شود که فرد از زندگی لذت نبرد و در فعالیت های زندگی خود نظیر تحصیل و شغل دچار افت شود.

افسردگی خویی را به نام دیستایمی می شناسند و نشانه های آن مشابه افسردگی اساسی است اما علائم آن با شدت کمتری نشان داده می شود.

افسردگی خویی دوره بیماری آن حدود ۲ سال طول می کشد و طول دوران این اختلال نسبت به افسردگی اساسی طولانی تر می باشد.

اختلال ملال پیش از قاعدگی

زنان هنگامی که به روزهای قاعدگی خود نزدیک می شوند اختلالات و تغییراتی در آن ها به وجود می آید.

آن ها قبل از قاعدگی ممکن است خلق و خوی آن ها تغییر کند، اضطراب و ناراحتی و رنج و افسرده شوند.

اما با شروع دوره قاعدگی احساسات و تغییرات آن ها کاهش می یابد و به حالت عادی برمی گردند.

زنان در این دوران تغییرات خلقی در آن ها ایجاد می شود ولی این تغییرات عادی است و نباید با اختلال اشتباه گرفته شود.

اختلال بی نظمی خلقی اخلال گرانه

بعضی از کودکان تحریک پذیر یا خشمگین هستند و با دیگران رابطه خوبی ندارند و مدام دچار خشم و پرخاشگری می شوند.

پرخاشگری آن ها نسبت به رشدشان بیشتر است و به همین دلیل یک اختلال به شمار می آید.

این کودکان با دیگران نمی توانند رابطه خوبی داشته باشند و با افراد در مدرسه، منزل و سایر مکان های درگیر مشکل دارند.

افسردگی بعد از زایمان

هنگامی که کودک جدیدی متولد می شود مادر تغییرات هورمونی و خلقی در او به وجود می آید و برای مراقبت از کودک باید خواب کمتری داشته باشد، و به بی خوابی و اضطراب دچار می شود.

اگر این علائم ادامه پیدا کند و شدت یابد ممکن است باعث افسردگی شود، افسردگی بعد از زایمان یک ماه بعد از فارغ شدن مادر برای او به وجود می آید.

بعد از زایمان،مردان نیز مسئولیت آن ها افزایش می یابدو ممکن به دلیل  عدم آمادگی و رویارویی با مسئولیت ها دچار افسردگی شوند.

افسردگی سایکوتیک

یکی از انواع افسردگی اساسی، افسردگی سایکوتیک است در این افسردگی ارتباط فرد با دنیای واقعی قطع می شود و شدت آن بسیار زیاد است.

علائم این افسردگی بیشتر روان پریشانه است و فرد دچار توهم و هذیان گویی می شود و افسردگی در فرد ایجاد می شود.

اختلالات خلقی فصلی

افسردگی فصلی بیشتر در فصل پاییز و زمستان که نور طبیعی خورشید کم است به وجود می آید و معمولا سالی یک بار فرد به این افسردگی دچار می شود.

این اختلالات باعث می شود در خلق فرد تغییراتی به وجود آید و گاهی اوات ممکن است که نوسانات خلقی در فصل بهار یا تابستان برای فرد اتفاق بیافتد.

افسردگی ناشی از مصرف دارو یا بیماری

بسیاری از افراد به بیماری های خاصی مبتلا می شوند و برای بهبود یافتن ناامید هستند ممکن است آن ها به افسردگی مبتلا شوند.

بسیاری از داروها که برای درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند با عوارض همراه هستند که افسردگی ممکن است یکی از آن ها باشد.

افسردگی غیر معمول یا آتیپیک

افسردگی آتیپیک یا غیرمعمول یک نوع از افسردگی اساسی می باشد، که فرد در اکثر دوره های افسردگی خود واکنش پذیری خلقی بالایی را از خود نشان می دهد.

فردی که به این افسردگی دچار می شود می تواند نسبت به اتفاق های مثبت واقعی یا تحمیل شده از خود واکنش نشان دهد و در آن لحظه احساس شادی کند.

این افسردگی با علائمی همراه است که در زیر مورد بررسی قرار می دهیم.

اشتهای فرد افزایش می یابد و با افزایش وزن همراه است.

خواب زیاد و پرخوابی

در دست ها و پاهایش احساس سنگینی و خشکی می کند که همان فلج سربی است.

در ارتباط با دیگران روابط خوبی ندارد و ممکن است باعث اختلال در عملکرد اجتماعی و شغلی فرد شود.

افسردگی ملانکولیک

افسردگی ملانکولیک یا همان افسردگی مالیخولیای یک نوع اختلالی است که همه نشانه های افسردگی اساسی را دارد.

این افسردگی با علائمی همراه است که در زیر به آن اشاره شده است.

• احساس فقدان لذت شدید
• فرد به طور موقت و کوتاه حس خوبی ندارد و عدم واکنش به محرک های لذت بخش معمولی
• احساس ناامیدی و ترش رویی دارد و بسیار ناامید و دل مرده است.
• احساس افسردگی زیاد در صبح
• سحرخیزی زودتر از موعد
• –          کاهش وزن شدید و بی اشتهایی زیاد
• احساس گناه بسیار زیاد و متناسب نبودن با موقعیت

دلایل بروز انواع افسردگی

عوامل دقیقی برای افسردگی کشف نشده است اما مجموعه ای از عوامل که باهم در تعامل قرار می گیرند منجر به افسردگی می شوند.

به این عوامل در زیر اشاره شده است.

عوامل مرتبط با دوران کودکی

اگر در کودکی اتفاقات و رویدادهای ناخوشایندی به طور مکرر برای کودک به وجود آمده باشد یکی از عواملی است که باعث افسردگی او می شود.

به رویدادههای تلخی که در کودکی ممکن است اتفاق بیفتد می توان به جدایی والدین از هم به دلیل مرگ و یا طلاق اشاره کرد.

همچنین تجربه های سو استفاده جسمی، عاطفی و جنسی از کودک وقایعی است که باعث ایجاد افسردگی در او می شود.

عوامل ژنتیکی و فیزیولوژیکی

یکی از عواملی که در افسردگی نقش دارد عوامل ژنتیکی می باشد، آمادگی ژنتیکی تاثیر مهمی در بروز افسردگی دارد.

پژوهش ها نشان می دهد اگر فردی در خانواده به افسردگی مبتلا شود اعضای درجه یک او ۲تا ۴ برابر بیشتر نسبت به بقیه مردم جامعه در معرض ابتلا به افسردگی می باشند.

آزمایش هایی بر روی دوقلوهای همسان به مدت طولانی انجام شده است و به این نتیجه رسیده اند که زمینه ژنتیکی در مورد افسردگی وجود دارد و تایید می شود.

عوامل مرتبط با خلق و خو

خلق و خو یک صفت رفتاری است و از ابتدای تولد در ما وجود دارد و تحت تاثیر عوامل فیزیولوژیک می باشد.

تحقیقات نشان می دهد که افرادی که خلق و خو هیجان پذیری منفی بالاتری دارند بیشتر در معرض افسردگی قرار می گیرند.

چون این افراد بسیار زودرنج و حساس هستند و نسبت به مسائل و مشکلات مقاومت کمتری دارند و سریع افسرده و ناراحت می شوند.

استرس های زندگی

امروزه استرس و فشار زندگی بسیار زیاد است و یکی از مهم ترین عوامل برای افسردگی می باشد.

تجربه طلاق، از دست دادن عزیزان، موفق نشدن در تحصیل، مشکلات مربوط به کار و مسائل اقتصادی از رایج ترین و معمولی ترین موضوعاتی هستند که در جامعه افراد با آن ها رو به رو می شوندو این موضوعات باعث افسردگی در فرد می شود.

اختلالات همایند با انواع افسردگی

معمولا در کنار انواع دپرشن، اختلالات اضطرابی وجود دارد و اضطراب و افسردگی دو روی یک سکه می باشد.

مثلا اکثر افرادی که به بیماری اضطراب فراگیر مبتلا می شوندو یا دچار آگورافوبیا که همان گذر هراسی است، هستند دچار تغییراتی در خلق و خو شده و اغلب دچار افت خلقی می شوند و دپرشن را تجربه می کنند.

می توان به اختلالات خوردن، اختلالات خواب و سو مصرف مواد اشاره کرد که از نوع اختلالات همایند با دپرشن می باشد.

روش های درمان در انواع افسردگی

برای درمان افسردگی روش های بسیار و مختلفی وجود دارد که در این مقاله به مهم ترین آن ها اشاره می شود.

دارو درمانی

بر اساس فرضیه مونوآمینی اختلا ل افسردگی به دلیل بروز تغییراتی در مغز به وجود می آید.

افرادی که در مغز آن ها نوروترنسمیترها نظیر سروتونین و نوراپی نفرین کم می شود باعث می شود علائم دپرشن را در خود مشاهده کنند.

متخصصان برای افراد افسرده داروهایی را تجویز می کنند که سطح این انتقال دهنده ها را در سیستم عصبی بالا ببردو به فرد کمک کند تا بهبود یاید.

برای درمان افسردگی داروهایی وجود دارد که مهم ترین آن ها می توان به سه حلقه ای ها، مهارکننده های اختصاصی، بازجذب سروتین و داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز  اشاره کرد.

درمان شناختی رفتاری

یکی موثرترین روش هایی که برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرد می توان به درمان شناختی رفتاری اشاره کرد.

در این رویکرد درمان گر فرد افسرده را مورد درمان قرار داده و الگوهای رفتاری افسرده ساز مانند باورهای غلط و تحریف های ذهنی را شناسایی کرده است.

درمانگر به بیمار کمک می کند تا با ثبت کردن افکار خود به صورت انجام دادن تکلیف و فعال سازی رفتاری، علائم افسردگی در فرد کم شود.

در رایکرد شناختی رفتاری افکار ناکارآمد و منفی را منشا تمام هیجانات و رفتارهای ناخوشایند می دانند و درمانگر با تغییر در این زمینه می تواند به بیمار کمک کند تا بهبود یابد و تغییرات مهمی در زندگی او ایجاد شود.

گروه درمانی

در این روش درمانگر، گروهی از افراد که مشکلات مشابه ای دارند را در کنار یکدیگر قرار می دهند و از آن ها می خواهند در مورد تجربه ها و مسائل مختلف باهم به صحبت و گفت و گو بپردازند.

این روش باعث می شود که فرد از انزوا و گوشه گیری بیرون آید و بیشتر با دیگران در تعامل باشد و مهارت های بین فردی او بهبود یاید.

با ایجاد یک شبکه حمایت اجتماعی می توان به بسیاری از بیماران به روش گروه درمانی کمک کرد.

چون این گروه ها باعث می شود احساسات منفی افراد کاهش یابد و با محیط و افراد سازگاری بالاتری داشته باشند و علائم افسردگی آن ها کاهش یابد.

خانواده درمانی

در خانواده درمانی درمانگر می خواهد به افراد نشان دهد که بسیاری از الگوهای رفتاری ناسالم در خانواده باعث افسردگی می شود و نقش خانواده در این زمینه بسیار مهم است.

چون خانواده در افسردگی به احتمال زیاد نقش داشته است پس بهتر است برای بهبودی فرد، سایر اعضا در فرایند درمان شخص افسرده درگیر شوند و تعاملا ت میان اعضای خانواده مورد بررسی قرار گیرد تا درمان فرد به صورت موفق انجام شود.

درمانگر در خانواده درمانی به شما نشان می دهد که چه رفتارهایی ممکن است بر روی سلامت روان شما تاثیر منفی بگذارد و برای پیشگیری از آن چه کاری باید انجام داد و در این زمینه شما را راهنمایی می کند.

درمان تحریک مغزی

اگر افسردگی فرد بسیار شدید باشد که دارودرمانی و روان درمانی تاثیری بر بهبودی او نداشته باشد و سایر روش های درمانی نیز مفید واقع نشود باید از روش الکتروشوک درمانی استفاده کرد.

الکتروشوک درمانی یا درمان با  تشنج برقی آخرین روشی است که برای بیماران افسرده با شدت زیاد انجام می شود.

درمان الکتروشوک ( ECT) و تحریک مغناطیسی جمجمه ای تکرار شونده ( RTMS) از جمله روش های درمانی برای اختلال افسردگی شدید می باشد در این روش بیش موارد نتیجه بخش بوده و باعث می شود فرد بهبود یابد.

درمان بین فردی

درمان بین فردی یکی از روش های رایح برای درمان افسردگی می باشد، در این رویکرد فرض بر این می باشد که فرد به دلیل نداشتن مهارت های کافی در زندگی باعث شده تا تجربیات منفی و تلخی را تجربه کند.

چون تجربه کردن وقایع تلخ برای او زیاد شده است باعث ایجاد افسردگی در او گشته است.

مثلا فردی که جرات و جسارت نداشته باشد نمی تواند برای رسیدن به خواسته هایش تلاش کند بلکه بر روی خواسته های خود پا می گذارد و تسلیم فشارها و خواسته های بیرونی می شود.

درمانگر در این هنگام مهارت های فرد را بررسی می کند و ضعف های فرد را شناسایی کرده و با دادن راهکار و آموزش به او کمک میکند تا آن مهارت ها را تقویت کند.

با تقویت مهارت های لازم تجربیات مثبت زندگی فردی او افزایش می یابد و احساسات منفی از او دور می شود و علائم افسردگی کاهش می یابد.

منبع: مرکز مشاوره

سوالات متداول انواع افسردگی

۱ - آیا داروهای ضدافسردگی می توانند روی میل جنسی تاثیر بگذارند؟

بله، داروهای ضد دپرشن بر روی میل و عملکرد جنسی فرد تاثیر منفی می گذارند و عوارضی را به همراه دارند. هنگامی که با این مشکل رو به رو شدید باید با پزشک خود در میان بگذارید تا برای رهایی از این مشکل در صورت امکان نوع گروه دارویی شما را عوض کند و یا روش درمان دیگری را برای شما در نظر بگیرد. همچنین می توانید از روان درمان و مشاوره افسردگی کمک بگیرید تا به شما کمک کنند مصرف داروها را به مرور زمان کاهش دهید تا بتوانید آن را کنار بگذارید و عملکرد طبیعی خود بازگردید.