توسط درمان اختلال دو قطبی با دارو
یکی از گزینه های درمانی برای اختلال دو قطبی استفاده از دارو می باشد و یکی از مزایای آن بهبود و درمان سریع آن می باشد.
اختلال دو قطبی همانطور که از نامش پیداست دارای دو فاز متفاوت می باشد که یکی افسردگی و دیگری شیدایی است.
اختلال دو قطبی برای فازهای متفاوت آن درمان های متفاوتی وجود دارد و دارو برای هر کدام از این فازها متفاوت می باشد.
دارو درمانی برای درمان افسردگی و شیدایی استفاده می شود و این داروها باعث می شود که فرد سلامت روانی خود را به دست آورد تا بتواند عملکرد مثبتی در زمینه های مختلف به دست آورد.
البته موثرترین روش درمانی تلفیق دارودرمانی با روان درمانی می باشد و می توان در کنار این ها از مشاوره افسردگی کمک گرفت.
برای درمان اختلال دو قطبی از داروهای متفاوتی استفاده می شود که در این مقاله به بررسی آن ها می پردازیم.
درمان اختلال دو قطبی با دارو
در اختلال دو قطبی فرد گرفتار دو خلق می شود که به آن خلق بالا یا مانیا و خلق پایین یا افسردگی می باشد.
فرد بیمار روزهایی را درگیر مانیا می شود و بسیار پرانرژی، بشاش و پرحرف و با اعتماد به نفس بالا می شود.
در مقابل روزهایی را بسیار غمگین، ناراحت، بی انرژی و در خودرفته و خود سرزنشگر می شود که در این هنگام حالت افسردگی را تجربه می کند.
برای درمان اختلال دو قطبی از داروهای متفاوتی استفاده می شود واین داروها برای حالت های مختلف متفاوت است و می تواند برای آن ها مفید باشد در این مقاله به معرفی این داروها می پردازیم.
داروهای تنظیم کننده خلق برای درمان اختلال دو قطبی
بعضی از داروها هستند که برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود و برای هر دو فاز آن ها مناسب می باشد به این داروها تثبیت کننده خلق می گویند.
این داروها به سلامت روانی بیمار کمک می کند و برای هر دو حالت شیدایی و افسردگی موثر می باشد.
داروهایی که برای درمان این اختلال استفاده می شود به شرح زیر می باشد.
لیتیوم
یکی از داروهایی که به عنوان تثبیت کننده خلق استفاده می شود لیتیوم نام دارد که برای درمان افسردگی و شیدایی مورد استفاده قرار می گیرد.
اما هنوز چگونگی عملکرد این دارو مشخص نشده است و نمی توان به طور صددرصد در مورد آن نظر داد.
والپروات سدیم
والپروات سدیم یک دارو تنظیم کننده خلق است که برای افسردگی و شیدایی مورد استفاده قرار می گیرد.
از این دارو برای درمان حملات تشنجی صرع در کودکان و بزرگسالان و درمان بیماری های اعصاب و روان مانند افسردگی و برای پیشگیری از میگرن استفاده می شود.
کاربامازپین
از کاربامازپین به عنوان تثبیت کننده خلق استفاده می شود و علاوه بر درمان اختلال دو قطبی، برای درمان ناهنجاری های رفتاری و اختلالات استرس زا و دردهای نوروپاتی استفاده می شود.
درمان اختلال دو قطبی با دارو در فاز مانیا
برای درمان فاز مانیا ( شیدایی ) علاوه بر داروهای تنظیم کننده خلق، از داروهای دیگری برای کنترل و درمان فاز شیدایی یا مانیا استفاده می شود.
در زیر داروهایی که برای کنترل شیدایی استفاده می شود به شرح زیر می باشد.
رسپیریدون
رسپیریدون یک نوع داروی ضد جنون می باشد و برای درمان اختلال دو قطبی ( افسردگی – شیدایی) استفاده می شود.
این دارو در میزان مواد شیمیایی موجود در مغز( نوروترنسمیتر) تغییراتی را ایجاد می کند و برای درمان اختلالات حاد و یا حالات مزمن روانی مثل اسکیزوفرنی استفاده می شود.
اولانزاپین
اولانزاپین (olanzapine) برای کاهش میزان دوپامین مغز استفاده می شود و جز دسته دارویی ضد روانپریشی (antipsychotic) و ضد سرخوشی (antimanic) می باشد.
این دارو علاوه بر درمان اختلال دو قطبی برای موارد دیگری هم استفاده می شود و این قرص کاربردهای دیگری نیز دارد.
این دارو می تواند برای درمان کمکی در حالت نوروتیک مانند اضطراب، وسواس، افسردگی و اختلالات خوردن ( بی اشتهایی عصبی) به کار رود فقط باید توسط پزشک تجویز شود.
هالوپریدول
افرادی که مشکلات عصبی دارند از این دارو استفاده می کنند و این دارو برای درمان مشکلات عصبی مانند اضطراب، وسواس، تیک و پرخاشگری استفاده می شود.
هالوپریدول( haloperidol) برای درمان انواع جنون مانند اسکیزوفرنی استفاده می شود و برای درمان روانپریشی استفاده می شود.
پرفنازین
پرفنازین کاربرد بسیاری دارد و در اسکیزوفرنی و حالت روانی استفاده می شود .
علاوه برای درمان اختلال دو قطبی و حالت مانیا آن به عنوان درمان کمکی کوتاه مدت اضطراب شدید، تحریکات روانی حرکتی، استفراغ و تهوع شدید و همچنین هیجان و تحریکات رفتاری شدید و ناگهانی استفاده می شود.
تری فلوپرارین
هدف اصلی این دارو مهار گیرنده های دوپامینی در سلول های مغز می باشد و برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می شود.
تری فلوپرارین از گروه فنوتیازین ها هستند.
درمان اختلال دو قطبی با دارو در فاز افسردگی
برای درمان حالت افسردگی اختلال دو قطبی علاوه بر داروهای تثبیت کننده خلق از داروهای ضد افسردگی نیز استفاده می شود تا علائم افسردگی کاهش یابد.
داروهایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرد به شرح زیر است.
فلوکستین پرکاربردترین در درمان اختلال دو قطبی
فلوکستین یک داروی ضد افسردگی می باشد و برای کاهش افسردگی از آن استفاده می کنند این دارو برای درمان اختلال وسواسی اجباری، اختلال هراس و پرخوری عصبی استفاده می شود.
این دارو بسیار پرکاربرد است و در مصارف گسترده تری مورد استفاده قرار می گیرد و جز گروه داروهای ضد افسردگی بازجذب سروتونین قرار می گیرد.
درمان اختلال دو قطبی با سیتالوپرام
سیتالوپرام یک داروی ضد افسردگی می باشد و برای درمان اختلال دو قطبی مورد استفاده قرار می گیرد.
این دارو از گروه مهار کننده های بازجذب سروتونین است که برای درمان اختلالات افسردگی و اختلالات خلقی به کار می رود.
درمان اختلال دو قطبی با سرترالین
سرترالین یک داروی ضد افسردگی می باشد که برای درمان اختلال دو قطبی مورد استفاده قرار می گیرد و جز گروه مهارکننده های باز جذب سروتونین است.
این دارو مصارف مختلفی دارد و برای موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد.
- درمان افسردگی
- اختلال وسواسی جبری
- ختلال هراس
- فوبیای اجتماعی
- اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی
- اختلال استرس پس از سانحه
- درمان اختلال دو قطبی با بوپروپیون
بوپروپیون یک داروی ضد افسردگی می باشد و از آن برای ترک سیگار به صورت غیر مستقیم استفاده می شود.
این دارو یک آرامبخش آتیپیک است و به عنوان داروی کمکی برای کاهش میل و اثرات ترک نیکوتین مورد استفاده قرار می گیرد.
افکسور
افکسور یک داروی ضد افسردگی می باشد و جز گروه مهارکننده باز جذب سروتونین و نوراپی نفرین می باشد.
ونلافاکسین را با نام تجاری افکسور می شناسند و برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان اختلال دو قطبی با ایمی پرامین
ایمیپرامین یک نوع داروی ضد افسردگی سه حلقه ای می باشد و به صورت قرص و آمپول مرود استفاده قرار می گیرد ولی مصرف این دارو به صورت تزریق عضلانی بسیار کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
این دارو برای درمان بسیاری از اختلالات عصبی و اختلالات روحی مانند اختلال هراس، فوبی اجتماعی، دردهای عصبی و همچنین در مقدار کم برای کنترل شب اداری در کودکان بزرگتر از شش ساله مورد استفاده قرار می گیرد.
آمی تریپتیلین
کاربرد اصلی این دارو برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرد و برای درمان بیماری هایی مانند دردهای نوروژنیک، شب ادراری و پروفیلاکسی میگرن مورد استفاده قرار می گیرد.
مصرف این دارو باعث می شود که فرد در ابتدا به افکار منفی همچون خودکشی فکر کند و این اتفاق در سنین زیر ۲۴ سال شایعتر می باشد.
افرادی که این دارو را مصرف می کنند باید چند هفته اول به صورت مرتب به ملاقات پزشک بروند و تحت نظرش باشند.
درمان اختلال دو قطبی با تری میپرامین
تریمیپرامین یک داروی ضد افسردگی سه حلقه ای می باشد که برای درمان افسردگی مورد استفاده قرار می گیرد.
اما این دارو مانند سه حلقه های دیگر کارایی ندارد و برای مهار بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین مورد استفاده قرار نمی گیرد و بیشتر به عنوان یک سه حلقه ای نسل دوم و یا یک سه حلقه ای آتیپیک تعریف شده است.
تریمیپرامین مصارف دیگری هم دارد و به عنوان خواب آور، آرامبخش و ضد جنون در درمان و کنترل بی خوابی، اختلالات اضطرابی و روانپریشی مورد استفاده قرار می گیرد.
برای درمان اختلال دو قطبی با دارو چرا باید با متخصص مشورت کرد؟
برای مصرف داروهای ذکر شده باید با روانپزشک مشورت کنید و برای درمان دارویی اختلال دو قطبی چند قائده کلی وجود دارد که در زیر مورد بررسی قرار گرفته است.
- بعضی از داروها مانند لیتیوم، سدیم والپروت، اولانزاپین برای درمان طولانی مدت اختلال دو قطبی، افسردگی و شیدایی مورد استفاده قرار می گیرد.
- برای زمانی که فرد خلق و خوی او زیاد تغییر می کند و نوسانات آن زیاد است کارمازپین مورد تجویز قرار می گیرد.
- در بعضی از موارد برای بیمار بهتر است از ترکیب دارویی استفاده شود.
داروها بر اساس شرایط و میزان پیشروی اختلال در هر فرد متفاوت است و نمی توان برای درمان اختلال دو قطبی یک دارو را به تنهایی معرفی کرد.
پزشک شرایط بیمار را بررسی می کند و با استفاده از مشخصات بیمار دارویی را تجویز می کند که بیشترین تاثیر را برای درمانش داشته باشد.
مشکل اصلی درمان اختلال دو قطبی با دارو
دارو درمانی با مشکلاتی همراه است و یکی از مشکلات اساسی آن عدم پایبندی بیمار به درمان می باشد.
بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی معمولا زیاد به مصرف دارو پایبند نیستند چون این داروها اثرات جانبی زیاد دارد و باعث افزایش وزن، خطر دیابت،خواب آلودگی و کندی عملکرد و رفتار در شخص بیمار می شود.
اثزات جانبی در بسیاری از داروها مانند داروهای ضد روانپریشی آتیپیکال و همچنین برای ضد تشنج هاو لیتیوم شایع تر می باشد.
این داروها علاوه بر اینکه اثرات جانبی دارد ممکن است برای فرد بیمار مشکل ساز شود و برای آن ها مشکلاتی را به وجود آورد.
دارو درمانی سیکل درمان آن طولانی است و طولانی بودن دوره درمان برای بیماران دلهره آور می باشد.
معمولا دو سوم از بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی هنگامی که مصرف دارو را شروع می کنند حداکثر تا دو ماه بیشتر ادامه نمی هند ومصرف داروهای تثبیت کننده خلق را قطع می کنند.
قطع کردن مصرف دارو باعث می شود که بیماری فرد عود کند و افزایش یابد و به همین دلیل بیشتر از روش های روان درمانی و رفتار درمانی برای اختلال دو قطبی استفاده می شود.
نقش مرکز مشاوره در درمان اختلالات دو قطبی
برای درمان اختلالات دو قطبی مانند افسردگی بهتر است از مشاوران و متخصصان مرکز مشاوره کمک بگیرید تا با بررسی مسائل و مشکلات شما راهکارها و روش های مناسب را شناسایی کنند و در اختیار شما بگذارند.
افراد می توانند به صورت تلفنی و حضوری از خدمات مشاوره بهره بگیرند.
منبع: مرکز مشاوره
سوالات متداول درمان اختلال دو قطبی با دارو
۱ - آیا مصرف دارو برای درمان اختلال دو قطبی به تنهایی کافی است؟
خیر، مصرف دارو به تنهایی کافی نمی باشد و عوارض جانبی به همراه دارد بهتر است دارو درمانی در کنار روان درمانی باهم انجام شود تا بیشترین اثر را داشته باشند. همچنین بیمار بهتر است از خدمات مشاوره ای و روانشناسی بهره ببرد و روش های مناسب روان درمانی استفاده کند.
